مزار سعد بن عقیلزیارتگاهی در بازار خرمافروشان شهر تلعفر از توابع استان نینوای عراق واقع شده است که به سعد بن عقیل بن ابی‌طالب منسوب است، اما در منابع معتبر تاریخی فرزندی به نام سعد برای عقیل ذکر نشده است، به احتمال این زیارتگاه، به پاسداشت حضور ابوسعید بن عقیل بن ابی‌طالب در صحرای کربلا و شهاد‌ت‌اش، ساخته شده که بعدها به اشتباه، سعد بن عقیل، خوانده شده است. ۱ - موقعیت جغرافیاییزیارتگاه، داخل «سوق التمر» (بازار خرمافروشان)، در مرکز شهر تلعفر واقع است و از زیارتگاههای قدیمی و معتبر تلعفر، به شمار می‌آید. ۲ - سال تاسیس بناساختمان آن را «جمال‌الدین محمد بن علی بن منصور عمادی» در سال ۵۳۷ ه. ق، بنا کرد. البته محوطه اطراف آن، به قبرستانی برای دفن اهالی شهر، تبدیل شده است. [۱]
المراقد والمشاهد الدینیة فی تلعفر.
۳ - بررسی انتساب به سعدگفتنی است که در منابع معتبر تاریخی، برای عقیل، فرزندی به نام «سعد» ذکر نشده است، اما از فرزندی به نام «سعید»، یاد شده است. [۲]
برای نمونه، ر. ک: بلاذری، احمد بن يحيى، انساب الاشراف، ج۲، ص۸۲۹.
ابوالحسن عمری نسابه، برای عقیل بن ابی‌طالب، هجده فرزند پسر می‌نماید که دو تن از آنان، به نام‌های، سعید و ابوسعید بوده‌اند، وی هنگام معرفی فرزندان عقیل، ابوسعید را ملقب به احول و از شهدای واقعه عاشورا، ذکر می‌کند. سیدجعفر اعرجی، مادر سعید و یزید بن عقیل را «ام‌سعید» دختر عمرو، از قبیله بنی‌صعصعه و مادر جعفر اکبر و ابوسعید را «ام البنین کلابیه»، می‌داند. [۴]
اعرجی، سيدجعفر، مناهل الضرب، صص۴۶ - ۴۷.
به یقین، عقیل بن ابی‌طالب (علیه‌السّلام)، فرزندی به نام سعد، نداشته است و شاید این زیارتگاه، به پاسداشت حضور ابوسعید بن عقیل بن ابی‌طالب در صحرای کربلا و شهادت مظلومانه‌اش، ساخته شده که بعدها به اشتباه، سعد بن عقیل، خوانده شده است. ۴ - پانویس
۵ - منبعزیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، مقاله «مزار سعد بن عقیل بن ابی‌طالب»، ج۲، ص۴۰۵. |